+Βίος του Αγίου Ενδόξου Μεγαλομάρτυρα Δημητρίου. Ο Άγιος Δημήτριος ο μεγαλομάρτυς και μυροβλύτης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στα 260μ.Χ. Οι γονείς του ήταν επίσημοι άνθρωποι και ο Δημήτριος κοντά στη φθαρτή δόξα είχε και πάμπολλα πνευματικά χαρίσματα και ολόψυχη πίστη στο Χριστό.

Εκείνο τον καιρό αυτοκράτορας στη Ρώμη ήταν ο Χριστιανομάχος Διοκλητιανός που είχε διορίσει καίσαρα στα μέρη της Μακεδονίας έναν στρατηγό, γαμπρό του, ονόματι Μαξιμιανό, εξίσου σκληρόκαρδο και αιμοβόρο. Αυτός ο Μαξιμιανός διόρισε τον Δημήτριο άρχοντα της Θεσσαλονίκης, αφού εξετίμησε σε αυτόν την παλικαριά, την εξυπνάδα του και τα πολλά χαρίσματά του και νομίζοντας ότι είναι ειδωλολάτρης. Ο Δημήτριος χάρηκε με την τιμή αυτή γιατί θα του δινόταν έτσι η ευκαιρία να κηρύξει το Χριστό και να φέρει τους υπηκόους του στην αληθινή πίστη.

Ο Μαξιμιανός έπειτα από νικηφόρο πόλεμο που έκανε με τους Σκύθας, γύρισε στην Θεσσαλονίκη τροπαιούχος. Από τις πόλεις που περνούσε έκανε παντού θυσίες στα είδωλα. Τότε μερικοί ειδωλολάτρες καταγγέλλουν τον Δημήτριο ως Χριστιανό. Ο Μαξιμιανός κάλεσε όλους τους αξιωματούχους της Θεσσαλονίκης να προσφέρουν θυσία στα είδωλα, για να εξακριβώσει αν ο Δημήτριος θα ερχόταν. Ο Δημήτριος όμως δεν πήγε και τότε διέταξε ο Μαξιμιανός να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν μπροστά του.

Με φοβέρες και απειλές ο Μαξιμιανός προσπαθεί να πείσει τον Δημήτριο να αλλάξει την πίστη του. Μάταια όμως, οι απαντήσεις του Δημητρίου είναι γενναίες και θαρραλέες. Διατάζει τότε ο Μαξιμιανός να τον οδηγήσουν σε μια βρωμερή και υγρή φυλακή, με σκοπό να τον αφήσει να πεθαίνει εκεί, για να μην μαρτυρήσει και γίνει αγαπητός στη συνείδηση των Χριστιανών.

Ύστερα από ένα χρόνο στη Θεσσαλονίκη διοργανώνονται αγώνες τους οποίους θα τιμούσαν με την παρουσία τους ο άρχοντας Μαξιμιανός και ο αυτοκράτορας της Ρώμης Διοκλητιανός. Υπήρχε τότε ένας παλαιστής με το όνομα Λυαίος, ο οποίος ήταν πολύ ψηλός και είχε τέλεια εξάσκηση στην πάλη. Αυτός μπαίνοντας στο στάδιο αναζητούσε αντιπάλους, αλλά κανείς δεν τολμούσε να τα βάλει μαζί του. Τότε ο Λυαίος άρχισε να προκαλεί και να βρίζει τους Χριστιανούς ώστε να παλέψει κάποιος Χριστιανός μαζί του. Ένας νέος Χριστιανός 20 ετών, ο Νέστορας, που ήταν μαθητής του Δημητρίου, φεύγει από το στάδιο, τρέχει στη φυλακή που ήταν ο Δημήτριος και ζητά την ευχή του να μονομαχήσει με το Λυαίο και να αποδείξει τη δύναμη του Χριστού. Ο Δημήτριος τον ευλογεί και ο Νέστορας καταφέρνει να νικήσει τον Λυαίο στην αρένα. Το ειδωλολατρικό πλήθος θεώρησε τη νίκη του Νέστορα μεγάλη προσβολή και φώναζε στον Μαξιμιανό να τον σκοτώσουν. Ο Μαξιμιανός βρισκόταν σε δίλημμα καθώς θα έπρεπε να σκοτώσει τον νικητή και αμέσως τον καλεί μπροστά του. Ο Νέστορας παρουσιάζεται μπροστά του και ομολογεί ότι κατάφερε να σκοτώσει τον Λυαίο με τη δύναμη του Χριστού, του αληθινού Θεού, που του δίδαξε ο Δημήτριος. Ο Μαξιμιανός τότε διατάζει να αποκεφαλίσουν τον Άγιο Νέστορα και να σκοτώσουν τον Δημήτριο ως υποκινητή του. Οι στρατιώτες πάνε στη φυλακή και εκεί λογχίζουν τον Δημήτριο σε όλο του το σώμα, όπου παρέδωσε στο Χριστό την Αγία του Ψυχή.

Η μνήμη του Αγίου Δημητρίου τελείται την 26 Οκτωβρίου κάθε έτους. Ο Θεός για να τον τιμήσει, τον ανέδειξε μυροβλύτη και θαυματουργό. 

http://users.otenet.gr/~noadpatr/bios.htm

+Η εικόνα του Αγίου Δημητρίου                                                                       

Ο ορθόδοξος αγιογράφος εμπνευσμένος από τις διηγήσεις της ζωής, του μαρτυρίου και των θαυμάτων του αγίου, καθώς και από την υμνολογία και τα διάφορα εγκώμια που έχουν αφιερωθεί στον άγιο Δημήτριο τον Μυροβλήτη, συνθέτει τις σχετικές εικόνες. Οι εικόνες αυτές είναι πολλές, γιατί, όπως παρατηρεί ο αείμνηστος Ανδρέας Ξυγγόπουλος, «ο Μεγαλομάρτυς Δημήτριος είναι ασφαλώς εις των ολίγων Αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δια τον οποίον έχουν γραφή αι περισσότεραι ομιλίαι, τα περισσότερα εγκώμια και έχουν συντεθεί τα περισσότερα στιχουργήματα...Παράλληλοι προς την άφθονον αυτήν φιλολογικήν παραγωγήν είναι και αι πολυάριθμοι απεικονίσεις εις χειρόγραφα, εις εικόνας φορητάς και εις τοιχογραφίας σκηνών εκ του βίου, του Μαρτυρίου και των θαυμάτων του Αγίου. Αι απεικονίσεις αυταί αποτελούν κύκλον ολόκληρον, ένα των ευρυτέρων που εδημιούργησαν οι αγιογράφοι των βυζαντινών και των μετά την Ἅλωσιν χρόνων».

Οι συνηθέστερες παραστάσεις είναι: Η εικόνα του Αγίου Δημητρίου, ο Ἅγιος Δημήτριος μπροστά στο Μαξιμιανό, ο Ἅγιος Δημήτριος στη φυλακή, ο Ἅγιος Δημήτριος ευλογώντας το Νέστορα, ο Ἅγιος Νέστορας παλαίοντας με το Λυαίο, το Μαρτύριο του Αγίου Δημητρίου, η κοίμηση του Αγίου κ.ά. Από τις παραστάσεις αυτές «η απεικόνισις του Μαρτυρίου του Αγίου είναι περισσότερον διαδεδομένη, όχι μόνον διότι τούτο είναι το σπουδαιότερον από τα γεγονότα της ζωής του, αλλά ακόμη διότι αυτό σχετίζεται στενώς με το ιαματικόν μύρον, το οποίον ανέβλυζεν από τας πληγάς του. Το θέμα δε τούτο του μύρου ιδαιτέρως τονίζεται εις την υμνολογίαν της εορτής» (Α. Ξυγγόπουλος).

Στις αρχαιότερες παραστάσεις του Αγίου Δημητρίου, που βρίσκονται στα μωσαϊκά και τις τοιχογραφίες του ομώνυμου ναού της Θεσσαλονίκης, ο άγιος παριστάνεται όρθιος, με τα χέρια υψωμένα σε σχήμα δέησης, ντυμένος την υπατική στολή του (χλαμύδα λευκή). Με την πάροδο του χρόνου η στολή μεταβάλλεται. Ο άγιος εμφανίζεται με πανοπλία και αργότερα με χιτώνα και μανδύα.

Επειδή όμως ο άγιος Δημήτριος είναι ένας από τους στρατιωτικούς και συγχρόνως προστάτης της Θεσσαλονίκης, που πολλές φορές έσωσε από διάφορους κινδύνους, οι παραστάσεις, στις οποίες ο άγιος εικονίζεται στρατιωτικός, είτε πεζός είτε καβαλάρης, είναι συνηθισμένες στην ορθόδοξη αγιογραφία.

Ο Ἅγιος Δημήτριος έφιππος. Στην εικόνα αυτή ο άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται καβαλάρης με στρατιωτική στολή πάνω σε κόκκινο άλογο φονεύοντας με το δόρυ του τον τσάρο των Βουλγάρων Σκυλογιάννη. Πρόκειται για το θαύμα που έγινε τον Οκτώβριο του 1207 έξω από τα τείχη της Θεσσαλονίκης. Ο τσάρος των Βουλγάρων Ιωαννίτζης, που οι Βυζαντινοί αποκαλούσαν Σκυλογιάννη, φονεύτηκε κατά την παράδοση από τον άγιο Δημήτριο, όταν εκείνος πολιορκούσε τη Θεσσαλονίκη. Στο πρόσωπο του αγίου Δημητρίου η Θεσσαλονίκη βλέπει πάντοτε τον προστάτη της, το στήριγμά της. (Η απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους το 1912 συνέπεσε με την ημέρα της γιορτής του αγίου μας). Δίκαια ο άγιος Δημήτριος αποκαλείται από τον υμνωδό της Εκκλησίας «ο μέγας φρουρός της Θεσσαλονίκης, ο ρύστης εν τοις κινδύνοις ο εξαίρετος, πρόμαχος ο κράτιστος» (Κανών δεύτερος).  Σ’ έναν άλλο Κανόνα, που συνέθεσε ο Συμεών Θεσσαλονίκης, ο άγιος Δημήτριος φέρεται να λέει στην προστατευόμενή του πατρίδα Θεσσαλονίκη «...μη φοβού ουν, πατρίς μου, εμέ κατέχουσα, τους εχθρούς σου γαρ πάντας πατάξω εν Χριστώ και φυλάξω σε την τιμῶσάν με».

Δίκαια παρατηρήθηκε, πως από όλες τις εικόνες του Αγίου Δημητρίου, η εικόνα του έφιππου αγίου αγαπήθηκε περισσότερο, γιατί ενσαρκώνει τα ελληνικά ιδεώδη της παλληκαριάς και της λεβεντιάς. Στη συνείδηση των πιστών ο άγιος Δημήτριος δεν εἶναι μόνο, κατά τον υμνωδό, «κρηπίς ακατάβλητος και θεμέλιος άρρηκτος και πολιούχος, οικιστής και υπέρμαχος» της πόλεως της Θεσσαλονίκης και «εν πολλοίς και πολλάκις κινδύνοις χαλεποίς των Θεσσαλονικέων προϊστάμενος», αλλά και ο μέγας υπέρμαχος της οικουμένης. Για τούτο ψάλλει η Εκκλησία μας, «Μέγαν εύρατο εν τοις κινδύνοις, σε υπέρμαχον η οικουμένη, αθλοφόρε τα έθνη τροπούμενον. Ως ουν Λυαίου καθείλες την δύναμιν, εν τω σταδίω θαρρύνας τον Νέστορα, ούτως Ἅγιε, μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος» (απολυτίκιο του αγίου) .Από το βιβλίο Ο Μυστικός κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων,(τόμος πρώτος), Χρήστου Γ. Γκότση, Εκδ. Αποστολική Διακονία.http://www.enoriaka.gr/index.php?option=content&task=view&id=37&Itemid=2