Κυριακή 30 Αυγούστου 2015

ΤΟ ΑΥΡΙΟ
Από την στιγμή που θα καταλάβη ο άνθρωπος τον εαυτό του είναι στραμμένος προς το αύριο. Αύριο θα μεγαλώσω και θα έχω θέσι στην κοινωνία. Αύριο θα πιάσω δουλειά και δεν θα έχω ανάγκη κανέναν. Αύριο θα παντρευτω και θα ολοκληρωθω. Αύριο θα μεγαλώσουν τα παιδιά, θα τα αποκαταστήσουμε, θα τα βοηθήσουμε. Αύριο θα αυξηθουν τα χρήματά μας στην Τράπεζα. Αύριο θα ξεπεράσω τα προβλήματα υγείας και θα συνεχίσω να απολαμβάνω τις ηδονές της ζωης.
Κοιμαμαι διότι αύριο έχω δουλειά και πρέπει να ξεκουραστω. Χτενίζομαι πλένομαι, διότι σε λίγο θα έρθω σε επαφή με ανθρώπους. Δουλεύω αλλά η ώρα περνα και σε λίγο θα πάω για ξεκούρασι. Ξεκουράζομαι αλλά σε λίγο πρέπει να ετοιμαστω για την έξοδό μου. Ειμαι έξω αλλά σε λίγο πρέπει να επιστρέψω στο σπίτι, με περιμένουν.
Το αύριο αρχίζει από το σήμερα, από το τώρα. Το αύριο νοηματοδοτει το σήμερα και «τιμα τα πρωτα», το παρελθόν. Ζουμε σε πορεία, ζουμε καθ΄οδόν, όπως οι Εβραιοι στην έρημο. Ειμαστε περαστικοί, περάτες.
Αλλά αύριο έρχεται και ο θάνατος. Αν το καλοσκεφτουμε, επιθυμωντας να έλθη το αύριο, ελπίζοντας ότι το αύριο θα είναι καλλίτερο από το σήμερα, στην πραγματικότητα φανερώνουμε την μεταθανάτια αγωνία μας, την αγωνία των εξετάσεων του θανάτου. Αύριο θα πεθάνουμε και θα παμε να συναντήσουμε τον Χριστό!
Να, λοιπόν, γιατί μας αρέσει το αύριο. Διότι αύριο θα συναντήσουμε τον Χριστό. Δεν έχει σημασία το παρελθόν παρά μόνο στο βαθμό που δεν μας είναι εμπόδιο στο να συναντήσουμε τον Χριστό. Το σήμερα έχει αξία διότι με την προσευχή και την άσκησι ετοιμαζόμαστε για την συνάντησι με τον Χριστό. Το αύριο έχει αξία διότι θα αυξήσουμε τις μετοχές μας μέσω της προσευχης, της Μυστηριακης ζωης και θα είμαστε περισσότερο έτοιμοι από σήμερα για την συνάντησι με τον Χριστό.
Υπάρχουν, όμως, και άνθρωποι που ζουν στο σήμερα και για το σήμερα και δεν τους ενδιαφέρει το αύριο. Αυτοί ή θα είναι άνθρωποι της αμαρτίας «φάγωμεν, πίωμεν αύριο γαρ αποθνήσκομεν» ή θα είναι άνθρωποι της μετανοίας, της προσευχης, της αναμονης των εσχάτων. Ο Χριστιανός ζη στην γη αλλά συγχρόνως ζη και στον Ουρανό. Έτσι ζη με τον Χριστό από τώρα, στο σήμερα, οπότε δεν τον ενδιαφέρει το αύριο. Αύριο θα είναι πάλι με τον Χριστό, σήμερα είναι με τον Χριστό, οπότε έχουμε κατάργησι του χρόνου!   
Οι άνθρωποι των ηδονων που είναι προσκολλημένοι στο σήμερα, θα βρεθουν αργά ή γρήγορα προ εκπλήξεως, διότι οι ηδονές έχουν ημερομηνία λήξεως. Οι άνθρωποι, όμως, της προσευχης ζουν την «ατέλεστον τελειότητα» από τώρα και αυτή η κατάστασι δεν θα σταματήση ούτε μετά θάνατον!
Να, γιατί αξίζει από τώρα να αφιερώνουμε όσο περισσότερο χρόνο γίνεται από την ζωή μας στον Χριστό. Είναι μία επένδυσι στον Ουρανό. Όταν πεθάνουμε θα έχουμε προϋπηρεσία στην σχέσι μας με τον Χριστό και αυτό θα μας βοηθήση να «εγκλιματιστουμε» πιο εύκολα στον Παράδεισο.
Να, γιατί ο μοναχικός βίος είναι ανώτερος από τον κοσμικό. Οι Μοναχοί ζουν από τώρα αυτό που θα ζουμε συνέχεια μετά θάνατον, όσοι παμε στον Παράδεισο. Βέβαια, τα πράγματα δεν τόσο απλά. Ο Μοναχός «φτύνει αιμα», κατά το κοινως λεγόμενον, αλλά ο Χριστός ανταμοίβει ανάλογα αυτούς που απαρνουνται τον κόσμο για την αγάπη Του.
Φυσικά, και οι εν τω κόσμω Χριστιανοί, αν ασκουνται σωστά, μπορουν να ξεπεράσουν ακόμα και πολλούς από τους μοναχούς στα πνευματικά ή τουλάχιστον να ζουν την χαρά του Αγίου Πνεύματος ανάλογα με τον αγωνα τους. Ο Θεός αμοίβει τον καθένα ανάλογα με τον προσωπικό του αγωνα.

Ας ζουμε, λοιπόν, κάθε μέρα όπως την θέλει ο Θεός και το αύριο σίγουρα θα είναι καλλίτερο, αφου με το πέρασμα του χρόνου αυξάνονται τα πνευματικά αγαθά, όταν ασκούμεθα νομίμως, και από τα πνευματικά μας πλούτη θα ωφεληθουμε και εμεις προσωπικά και θα βοηθήσουμε και το περιβάλλον μας. Αμήν. http://apologhtika.blogspot.gr/2015/08/blog-post_30.html

+Κυριακή ΙΖ΄ Ματθαίου (Ματθ. 15,21-28), «Τ καιρ κείνω, ξλθεν ησος ες τ μέρη Τύρου κα Σιδνος. 22. κα δο γυν Χαναναία π τν ρίων κείνων».

Στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή ο Χριστός θεραπεύει την δαιμονισμένη κόρη μιας Χαναναίας.

Ποιοι ηταν οι Χαναναιοι; Οι Χαναναίοι ή Καναανίτες ήταν αρχαίος λαός με πιθανή αρχική κοιτίδα παρά τον Περσικό κόλπο από όπου μετανάστευσαν περί το 2500 π.Χ. σε περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η Παλαιά Διαθήκη φέρει τη φυλή των Χαναναίων να είναι χαμιτικής καταγωγής ως απόγονοι του Χαναάν, τέταρτου γιου του Χαμ (γιου του Νώε). Η περιοχή όπου διέμεναν ονομαζόταν Χαναάν.

Την γη Χαναάν όρισε ο Θεός ως τόπο εγκατάστασης του Αβραάμ και των απογόνων του, των Εβραίων. Επειδή οι Χαναναιοι έκαναν πολλές αμαρτίες ο Θεός δεν τους ήθελε και έδωσε την γη τους στον λαό Του. Αλλά δεν έδωσε όλη την περιοχή στους Ισραηλίτες. Άφησε και νησιδες που ζουσαν οι Χαναναιοι για να τιμωρει μέσω αυτων ή για να κρατα σε επαγρύπνησι τους Ισραηλίτες, όταν ξεχνουσαν τον Νόμο Του.

Κάτι ανάλογο γίνεται και με μας στην προσωπική μας ζωή. Νομίζουμε πως η ζωή μας θα ηταν καλύτερη αν δεν είχαμε «χαναναίους» να μας την κάνουν δύσκολη. Αλλά ο Θεός τους χρησιμοποιει για να μας ταπεινώνει, για να μας υπενθυμίζει ότι σκοπός της ζωης μας δεν είναι η καλοπέρασι, για να μας υπενθυμίζει το «αγαπατε αλλήλους», για να μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να βοηθαμε τους άλλους και όχι να τους κατακρίνουμε και να τους καταδικάζουμε επειδή είναι κατώτεροι από μας σε θέματα ηθικης ή πίστεως.

Οι Ιουδαιοι, όμως, σιχαινόντουσαν τους αλλόθρησκους και αλλοεθνεις γείτονές τους και ζητουσαν από τον Θεό να τους εξολοθρεύση. Το ίδιο κάνουν και σήμερα…

Ο Χριστός θεραπεύοντας μία ξένη δείχνει πως ηρθε για όλους τους ανθρώπους και όχι μόνο για τους Εβραίους. Αυτό πρέπει κι εμεις να το έχουμε υπ΄όψιν διότι πολλές φορές μερικοί καμαρώνουν που είναι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί περιφρονωντας όσους δεν είναι.

Στις ημέρες μας, ημέρες παγκοσμιοποίησης, καλούμαστε να ζήσουμε παρέα με ανθρώπους κάθε φυλης και γλωσσας και θρησκείας. Παλαιότερα ηταν εύκολο να κρατήσουμε μακρυά μας τους ξένους, διότι στις κλειστές αγροτοκτηνοτροφικές κοινωνίες δεν χωρανε, για πρακτικούς λόγους, ξένοι.

Στις μικροαστικές, όμως, κοινωνίες όπου οι άνθρωποι μένουν στα διαμερίσματά τους, πηγαίνουν στο εργοστάσιο ή την υπηρεσία τους και ξοδεύουν τον ελεύθερό χρόνο τους με τον ίδιο περίπου τρόπο, είναι παράλογο να είναι κανείς ρατσιστής.

Ο Θεός λατρεύεται σε όλες τις γλωσσες, μπράτσα και ομορφιά έχουν όλοι οι άνθρωποι ανεξάρτητα από φυλή, επιστημονική κατάρτιση μπορουν να αποκτήσουν όλοι, αν τους δοθη η κατάλληλη εκπαίδευσι. Επομένως, κανένας δεν μπορει να πη «εγώ ειμι ανώτερος».

Ως Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί μπορουμε να «καμαρώνουμε» για το ότι τα Ευαγγέλια γράφτηκαν στα ελληνικά (και μπορουμε να το διαβάζουμε και στο πρωτότυπο), μπορουμε να καυχώμεθα για το ότι η Ορθοδοξία έχει μπει και στο DNA μας, αλλά αυτά είναι χαρίσματα που πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε για το καλό της ανθρωπότητας και όχι για να θέλουμε πρωτοκαθεδρίες σε αυτόν τον κόσμο ή στην άλλη ζωή.

Επίσης, το χρημα πλέον δεν ανήκει στο κράτος μας, δεν ανήκει σε κανένα κράτος αλλά η παγκόσμια Τράπεζα το «κόβει» και καθορίζει την ποσότητα που θα κυκλοφορει σε κάθε σημειο του πλανήτη. Ως εκ τούτου είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί πρέπει να ζουμε μονιασμένοι με τα υπόλοιπα έθνη στην παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα.

Στην άλλη ζωή δεν θα έχει ούτε Έλληνες ούτε Τούρκους ούτε Εβραίους ούτε καμιά άλλη εθνότητα. Στον Παράδεισο θα βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστου, θα χαιρόμαστε και δεν θα έχουμε όρεξι ούτε καν να κοιταμε δεξιά και αριστερά.

Ας αγωνιζόμαστε, λοιπόν, να ζουμε όπως θέλει ο Χριστός και αυτό θα μας βοηθήση να περάσουμε και σε αυτήν την ζωή καλά, με αρμονία με τους αλλοεθνεις και αλλόθρησκους, βοηθωντας τους, όσο μπορουμε, να γνωρίσουν την Αλήθεια, τον αληθινό Θεό, τον Χριστό της Μίας, Αγίας, Καθολικης και Αποστολικης Εκκλησίας. Αμήν.  




 +Κυριακή ΙΣΤ΄ Ματθαίου (Ματθ. 25,14-30), «15. κα μν δωκε πέντε τάλαντα, δ δύο, δ ν, κάστ κατ τν δίαν δύναμιν».

Τι είναι το «τάλαντο», πληθυντικός «τάλαντα» που διαβάζουμε στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή;

Το τάλαντο είναι μονάδα μέτρησης της μάζας που χρησιμοποιούνταν κατά την αρχαιότητα από πολλούς λαούς της Μεσοποταμίας και της Μεσογείου. Οι υποδιαιρέσεις του, όταν αναφέρονταν σε πολύτιμα μέταλλα, λειτουργούσαν και ως νομίσματα.

Οι Εβραίοι χρησιμοποιούσαν το βαβυλωνιακό τάλαντο, αλλά αργότερα το αναθεώρησαν - το βαρύ τάλαντο της εποχής της Καινής Διαθήκης θα ζύγιζε σήμερα 58,9 χιλιόγραμμα.

Οι Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι και Εβραίοι διαιρούσαν το τάλαντο σε 60 μνες, μία χρυσή μνα ισοδυναμούσε με περίπου 433 γραμμάρια χρυσού όχι μόνο ως μάζα, αλλά και ως αγοραστική δύναμη. Τάλαντα δεν κόπηκαν ποτέ και μνες μόνο σπάνια, αφού ένα τέτοιο κέρμα ήταν πολύ βαρύ για να χρησιμοποιηθεί. Κόπηκαν όμως δραχμές, δηλ. εκατοστά της μνας (περ. 4,3 γραμμάρια). 1 δραχμή αντιστοιχούσε 6 οβολούς, και 1 οβολός αντιστοιχούσε 8 χαλκούς.

Ο Χριστός προσέδωσε στο τάλαντο μια νέα σημασία με την Παραβολή των Ταλάντων, όπου περιέγραψε την εργατικότητα και την καλλιέργεια των ικανοτήτων ως την πραγματική περιουσία («τάλαντα») του ανθρώπου. Βάσει αυτής της παραβολής, ο χριστιανικός κόσμος ταύτισε στη συνέχεια την έννοια του ταλάντου με το ιδιαίτερο χάρισμα - έτσι προέκυψε η σημερινή χρήση της λέξης «ταλέντο» (από το talentum, τη λατινική λέξη για το τάλαντο). https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF

       Ο Θεός, λοιπόν, μας δίνει τάλαντα, ικανότητες για να τις αξιοποιήσουμε ώστε όταν ξανάρθη, να του παρουσιάσουμε τα έργα μας. Έχουμε δηλαδή αξιολόγησι! Έχουμε υπευθυνότητα, η ελευθερία που μας δίνει ο Θεός συνεπάγεται και την κρίσι για το πώς την χρησιμοποιήσαμε.
Ορισμένοι συνεχως παραπονιουνται για το ότι δεν έχουν την τύχη που έχουν οι άλλοι, την ομορφιά, το μυαλό, τα χρήματα, την γυναικα κλπ. και φτάνουν και στο σημειο να βλασφημουν τον Θεό, ότι είναι άδικος, ότι αλλου τα έδωσε τα χαρίσματα και τις ικανότητες και στο τέλος θα ζητήση και τα ρέστα!
Το λάθος που κάνουν βρίσκεται στο ότι ο Θεός αυτό που θέλει είναι να ζουμε με τέτοιον τρόπο ώστε να κληρονομήσουμε τον Παράδεισο και όχι να καλοπερναμε. Εάν η καλοπέρασι ηταν ο σκοπός της ζωης, τότε ο Θεός θα ηταν άδικος, αφου άλλοι πεθαίνουν νέοι και άλλοι γέροι, άλλοι είναι άρρωστοι μια ζωή και άλλοι φτάνουν σε βαθιά γεράματα με υγεία, άλλοι γεννιουνται σε παλάτια και άλλοι σε τρωγλες, άλλοι επιδίδονται στις ηδονές και άλλοι δυσκολεύονται λόγω ψυχολογικων προβλημάτων κλπ.
Όταν ο Θεός δίνει πολλά τάλαντα σε κάποιον περιμένει και ανάλογα αποτελέσματα. Ένας που έχει λίγα μπορει να ζηλεύει τον άλλο που έχει πολλά αλλά αν του πης να δουλέψει παραπάνω για να αυξήση την περιουσία του, υλική ή πνευματική, θα αρνηθη. Θέλει να κοπιάζει λίγο και να απολαμβάνει πολύ.
Από την άλλη, αν δουμε ανθρώπους που έχουν πολλά τάλαντα, στον χωρο της Εκκλησίας, επειδή είναι ταπεινοί, δεν ζητουν περισσότερα δικαιώματα αλλά απεναντίας υπηρετουν όσο γίνεται περισσότερους συνανθρώπους τους. Ένας οικογενειάρχης κουράζεται στο να φροντίζει την οικογένειά του αλλά ένας Όσιος Παΐσιος προσευχόταν για όλη την Ελλάδα και όλο τον κόσμο! Δεν ειχε ελεύθερο χρόνο, ίσα δικαιώματα, δεν έτρωγε πολύ, δεν κοιμόταν πολύ, δεν έκανε ταξίδια αναψυχης, δεν άναβε καλά καλά την σόμπα του στο φτωχικό του κελλί. Στο «κομπιούτερ» του ειχε χιλιάδες υποθέσεις και με την προσευχή του και τις συμβουλές του βοηθουσε τους ανθρώπους να βγαίνουν από τα αδιέξοδά τους. Εάν πληρωνόταν ως ψυχολόγος π.χ., πόσα χρήματα θα έπρεπε να παίρνει; Τι περιουσία προσωπική θα έκανε με τόσες υποθέσεις που ανέλαβε όλα τα χρόνια της άσκησής του;
Ας μην είμαστε, λοιπόν, μίζεροι, ας μην συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους, διότι δεν ξέρουμε τι βάρος σηκώνει ο καθένας. Πρέπει να έχουμε υπ΄όψιν ότι ο Θεός μας φορτώνει όσο αντέχουμε και όσο χρειαζόμαστε για να κληρονομήσουμε την αιώνιο ζωή (με το καλό ή με το άγριο).

Εάν έχουμε ως σκοπό της ζωης μας την αγιότητα, τότε θα καταλάβουμε πως λειτουργει αυτός ο μάταιος κόσμος, θα περάσουμε καλύτερα (για όσα χρόνια κρατήσει η παρουσία μας εδώ), θα είμαστε χρήσιμοι στο περιβάλλον μας και δεν θα φοβόμαστε την μέλλουσα «αξιολόγησι», όταν ο Κριτής θα μας ζητήση λογαριασμό για το τι κάναμε τα χαρίσματα που μας έδωσε, (όσα και αν ηταν αυτά).

+Κυριακή ΙΕ΄ Ματθαίου (Ματθ. 22,35-46), «44. εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, κάθου ἐκ δεξιῶν μου».

        Με αυτόν τον ψαλμικό στίχο ο Χριστός μας λέει πως είναι Θεός. Δεν το λέει κατ΄ευθείαν «ειμαι Θεός» αλλά ερμηνεύει τα λόγια του Προφητάνακτος Δαυίδ, ο οποιος βλέπει δύο ισότιμους Κυρίους στον Ουρανό και τον έναν Κύριο να λέει στον άλλο Κύριο να καθίση δίπλα του. Ο δεύτερος Κύριος είναι ο Μεσσίας, είναι ο Χριστός, είναι ο Ιησους ο γιός της Θεοτόκου που είναι ενωμένος υποστατικά με το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.
        Τι σημασία έχει για μας σήμερα το αν ο Χριστός είναι Θεός; Και γιατί θα πρέπει συνέχεια να το λέμε και να το υπενθυμίζουμε στο περιβάλλον μας;
        Επειδή είναι Θεός ο Χριστός, γι΄αυτό μπορει να μας σώση, να μας βάλη στον Παράδεισο, να μας κάνη μετόχους της Βασιλείας Του. Επειδή είναι Θεός μας λέει την αλήθεια για ό,τι μας ενδιαφέρει. Επειδή είναι Θεός, μπορει να κάνη πράξι τις υποσχέσεις Του. Επειδή είναι Θεός ο Χριστός μπορει να μας προστατέψη από τον Διάβολο, από τους δαίμονες, από τον φόβο του θανάτου, από τους δαιμονισμένους ανθρώπους. Επειδή είναι Θεός μπορει να μας δώση την ειρήνη Του, όχι εξωτερική ειρήνη που υπόσχονται οι πολιτικοί αλλά την εσωτερική ειρήνη που έρχεται με την απαλλαγή από τα πάθη. Επειδή είναι Θεός μπορει να μας δώση την αληθινη χαρά και όχι την ψεύτικη των ηδονων.
        Εάν ζουμε όπως μας παραγγέλνει ο Θεός, τότε θα νιώσουμε μέσα μας ότι όλα αυτά είναι αληθινά, ότι ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. «Γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος», με την προσωπική εμπειρία θα βεβαιωθουμε ότι όλα αυτά ισχύουν. Και ισχύουν όχι μόνο για κάποιους που έζησαν κάποτε και κάπου αλλά ισχύουν και για μας και για τον καθένα που θα εμπιστευθη τον εαυτό του στον αληθινό Θεό.
        Από την στιγμή που θα αποκτήσουμε προσωπική πειρα, θα αισθανθουμε κι εμεις την ανάγκη να μεταδώσουμε την αλήθεια και στο περιβάλλον μας. Όπως οι Απόστολοι δεν κράτησαν για τον εαυτό τους μόνο την Ανάστασι του Χριστου αλλά μετέδωσαν το ευχάριστο νέο σε όλη την τότε γνωστή οικουμένη, έτσι και ο κάθε Χριστιανός, ανεξάρτητα από την χρονική περίοδο που ζει σ΄αυτόν τον κόσμο, αισθάνεται την ανάγκη να λατρεύει τον αληθινό Θεό, να διαλαλη τα μεγαλεια Του, να παρακινη και τους συνανθρώπους του να μπουν ει δυνατόν όλοι στον δρόμο που οδηγει στην αγιότητα, στον δρόμο που οδηγει στην θέωσι.
        Όπως η λειτουργία της αναπνοης γίνεται αυτόματα, έτσι και η μαρτυρία μας προς το περιβάλλον μας γίνεται από μόνη της είτε το επιδιώκουμε είτε όχι, εν γνώσει ή εν αγνοία μας. Και αλοίμονό μας εάν ισχύση για μας αυτό που λέει ο Κύριος για το αλάτι που χάνει την αλμύρα του. Πολλά μας έδωσε ο Θεός, πολλά και θα μας ζητήση και όποιος ξέρει πολλά και δεν τα εφαρμόζει θα τιμωρηθη αυστηρότερα.
        Βέβαια, ο Θεός είναι οικτίρμων και ελεήμων, μακρόθυμος και πολυέλεος και δεν μας τιμωρει κατ΄ευθείαν. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, πόσοι άνθρωποι θα ζουσαν πάνω στον πλανήτη; Αλλά αλλου φταιμε και αλλου τιμωρούμαστε. Σε διαφορετική στιγμή αμαρτάνουμε και μετά από καιρό έρχεται η τιμωρία, που δεν είναι τιμωρία αλλά ιατρική παρέμβασι του Θεου για να μην χειροτερέψουμε ή για να μην χάσουμε τον Παράδεισο ή για να συνετιστουμε και να ξαναξεκινήσουμε την πορεία μας προς την αγιότητα.
        Οι άνθρωποι που λόγω γεωγραφίας ή ιστορικων και πολιτιστικων συγκυριων δεν γνώρισαν τον αληθινό Θεό στο πρόσωπο του Κυρίου και Θεου και Σωτηρος ημων Ιησου Χριστου είναι φτωχοί. Ναι μεν χαίρονται σε κάποιο βαθμό το δωρο της ζωης σε αυτόν τον μάταιο κόσμο αλλά δεν μπορουν να γνωρίσουν την αγιότητα, δεν μπορουν να προγευθουν τον Παράδεισο αφου δεν γνωρίζουν Εκεινον που θα βλέπουμε συνέχεια, όσοι παμε στον Παράδεισο. Μαλιστα η Αποκάλυψι του Ιωάννου λέει πως αυτοί που θα πανε στον Παράδεισο αλλά δεν θα είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί θα τρωνε από τα φύλλα του δέντρου της ζωης, ενώ από τους καρπούς θα τρωνε μόνο οι Βαπτισμένοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, οι οποιοι ζουσαν σύμφωνα με το θέλημα του Θεου.
        Ας ζουμε, λοιπόν, σύμφωνα με το θέλημα του αληθινου Θεου, του Χριστου, ώστε να κληρονομήσουμε τα αγαθά που μας υπόσχεται και στα οποια ήδη μετέχουν οι άγιοι της Εκκλησίας μας από αυτήν την ζωή. Είναι κριμα εμεις που έχουμε τον αληθινό Θεό στην ορθόδοξη αγιοπνευματική παράδοσι να ζουμε όπως οι αλλόθρησκοι και οι αλλόδοξοι.
Καλούμεθα να γίνουμε το «φως του κόσμου» στην σημερινή ανθρωπότητα που στενάζει κάτω από τα διάφορα προβλήματα. Βοηθωντας τον διπλανό μας, βοηθαμε και τον ίδιο μας τον εαυτό, διότι στην Εκκλησία όταν δίνουμε δεν χάνουμε αλλά πολλαπλασιάζεται και αυτό που έχουμε!



Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

+Κυριακή ΙΓ΄ Ματθαίου (Ματθ. 21,33-42)(41.κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεται ἄλλοις γεωργοῖς).

Στην σημερινή ευαγγελλική περικοπή ο Κύριος ημων Ιησους Χριστός μας λέει ότι ο λαός του Θεου, οι Εβραιοι επειδή δεν δέχτηκαν τον Υιόν και Λόγον του Θεου θα πανε στην άκρη και την θέσι τους θα πάρουν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, τα μέλη της Μίας, Αγίας, Καθολικης και Αποστολικης Εκκλησίας.
Οι Ισραηλίτες περίμεναν (και ακόμη περιμένουν) έναν επίγειο Βασιλιά, έναν Στρατηγό να τους ελευθερώση από τους δυνάστες τους. Εάν διαβάσουμε την Παλαιά Διαθήκη μόνο με βάσι την λογική, θα δώσουμε κάποιο δίκιο στους Εβραίους ή τουλάχιστον θα καταλάβουμε γιατί έκαναν λάθος και δεν αναγνώρισαν στο πρόσωπο του Χριστου τον αληθινό Θεό.
Όμως, από την στιγμή που έβλεπαν τον Χριστό να κάνη θαύματα, να είναι η ζωή του αγία, να είναι αναμάρτητος, να λέη τα λόγια του Θεου, να συμπληρώνη και να εκπληρώνη τον Νόμο και τους Προφητες, να ανασταίνεται στο τέλος από τους νεκρούς, έπρεπε να δουν πιο πνευματικά τα πράγματα, να μετανοήσουν, να αλλάξουν τον τρόπο που περίμεναν τον Μεσσία που τους υποσχέθηκε ο Θεός και να γίνουν όλοι τους μέλη της Εκκλησίας. Άλλωστε ο Ησαΐας (από τον 8ο π.Χ. αι.) παρουσιάζει τον Μεσσία, σαν να ηταν μπροστά του ο Χριστός, ο Ιησους, ο Υιός της Θεοτόκου Μαρίας.
Μήπως, όμως, κι εμεις κάνουμε το ίδιο λάθος με τους Εβραίους; Μήπως περιμένουμε από τον Χριστό να μας δώση μόνο υλικά αγαθά; Και καλά - οι πρό Χριστου Εβραιοι, μέχρι και την πρώτη παρουσία του Χριστου, ναι μεν ηταν ο λαός του Θεου αλλά ζουσαν σε σχετική άγνοια, αφου η Παλαιά Διαθήκη δεν είναι ολόκληρο το Φως και επιπλέον το περιβάλλον τους τόσα χρόνια ηταν ειδωλολατρικό και υπέφεραν και από την καταπίεσι των Ασσυρίων, των Βαβυλωνίων, των Περσων, των Ελλήνων, των Ρωμαίων – εμεις, όμως, που εδώ και 2000 χρόνια είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι δικαιολογούμαστε να μην ξέρουμε την Αλήθεια γύρω από τον Θεό, τον Κόσμο, τον άνθρωπο, την ζωή, τον θάνατο; Δικαιολογούμαστε να μην πράττουμε το καλό στη ζωή μας αλλά να συμπεριφερόμαστε όπως οι εθνικοί και οι τελωνες; Δικαιολογούμαστε να ζηταμε από το Θεό ό,τι ζητα στην προσευχή του και ένας μουσουλμάνος;
Ο αληθινός Μεσσίας μας δίνει εσωτερική ειρήνη, νίκη κατά των παθων, πρόγευσι των εσχάτων. Ο ψεύτικος Μεσσίας, τον οποιο θα δεχθουν οι περισσότεροι των ανθρώπων, θα φέρει εξωτερική ειρήνη, ναρκωμένους ανθρώπους που δεν θα μπορουν να αντιδράσουν. Ο ίδιος ο Χριστός προλέγει για την έλευσι του Αντιχρίστου; «Ἐγὼ ἔχω ἔλθει ἐξ ὀνόματος τοῦ Πατέρα μου καὶ δὲν μὲ δέχεσθε· ἐὰν ἔλθῃ ἄλλος ἐξ ὀνόματος τοῦ ἑαυτοῦ του ἐκεῖνον θὰ τὸν δεχθῆτε» (Ιω. 5,43).
Ας είναι η ζωή μας τέτοια ώστε να βλέπουμε και να καταλαβαίνουμε τα μηνύματα των καιρων. Να είμαστε συνδεδεμένοι με τον Χριστό, τον αληθινό Μεσσία, για να χαιρόμαστε με την αληθινή ζωή και όχι με την ψεύτικη των ηδονων. Να ζουμε όπως λέει ο ποιητής «με αρετήν και τόλμην» και, συμπληρώνουμε, και «με προσευχήν», για να είμαστε ελεύθεροι. Ελεύθεροι όχι εξωτερικά αλλά περισσότερο ελεύθεροι από την τυραννία των παθων. Τότε, θα είμαστε με εκείνους που θα είναι με τον αληθινό Νυμφίο και θα καθίσουμε όλοι μαζί στο τραπέζι της Βασιλείας των Ουρανων. Αμήν.


Κυριακή 16 Αυγούστου 2015

+Κυριακή ΙΒ΄ Ματθαίου (Ματθ. 19,16-26) (16. τί γαθν ποιήσω να χω ζων αώνιον;)Σήμερα ακούσαμε έναν νεαρό να ρωτα τον Κύριο τι πρέπει να κάνη για να έχη αιώνια ζωή και για να πάη μετά θάνατον στον Παράδεισο. Μπορουμε να συμπληρώσουμε την ερώτησι και να πουμε «τι πρέπει να κάνουμε ώστε και στον Παράδεισο να παμε και εδώ, σ΄αυτήν την ζωή, να περάσουμε καλά;». Ο Χριστός του απήντησε ότι πρέπει να εφαρμόζει τις εντολές του Θεου. Εάν εφαρμόζουμε τις εντολές του Θεου, τότε ο Θεός μας βοηθα και πετυχαίνουμε ό,τι καλό έχουμε βάλει ως στόχο στη ζωή μας (εργασία, γάμος, οικογένεια, υγεία κλπ.) και επιπλέον, μέσα στην Εκκλησία μας δίνει και την πρόγευσι των Εσχάτων, τον αρραβωνα της αιώνιας ζωης. Η συνταγή της επιτυχίας είναι να λέμε σωστές λέξεις και να κάνουμε σωστές πράξεις. Λέμε σωστές λέξεις, όταν η θεωρία μας είναι σωστή και κάνουμε σωστές πράξεις, όταν αυτές δεν είναι αντίθετες με το θέλημα του Θεου. Για να κάνουμε σωστές πράξεις πρέπει να έχουμε και σωστή θεωρία, επομένως όταν συλλαμβάνουμε τον εαυτό μας να παρασέρνεται από λάθος θεωρίες (π.χ. αθεϊσμός, υλισμός, φροϋδισμός) πρέπει να επανερχόμαστε στη σωστή θέσι, στην αληθινή τοποθέτησι απέναντι στα πράγματα. Αυτή είναι η μετάνοια: Όταν καταλαβαίνουμε ότι πήραμε λάθος δρόμο και ότι πρέπει να επιστρέψουμε εκει από όπου χαθήκαμε. Εάν κάποιος πάει στο Άγιον Όρος ή αν επιζητήση την συνομιλία με έναν Γέροντα μέσα στον κόσμο, δεν θα πάρη κατ΄ευθείαν απάντησι στο ερώτημα που θα θέση. Ο Γέροντας αφου δει την λάθος τοποθέτησι του ενδιαφερομένου απέναντι στη ζωή, τον θάνατο, τον Θεό, τον κόσμο κλπ., θα τον βοηθήση να καταλάβη πρωτα ότι κάνει λάθος στην θεωρία που έχει και μετά θα μεταβουν στο τι πρέπει να κάνει. Εάν ο νέος ή ο οποιασδήποτε ηλικίας άνθρωπος δεχτη την θεωρία της Εκκλησίας (ο Θεός έφτιαξε το σύμπαν, τους αγγέλους και τον άνθρωπο και ότι θέλει να μας βάλη στον Παράδεισο γι΄αυτό ενηνθρώπησε και έκανε και την Εκκλησία που είναι το Σωμα του Χριστου κλπ.), τότε θα περάση και στην πράξι, τότε θα καταλάβη γιατί του συμβαίνει αυτό, γιατί δυσκολεύεται να πετύχη το άλλο, άρα πρέπει να κάνη αυτό εκεινο, το άλλο για να βοηθηθη, για να σωθη, για να κερδίση την αιώνια ζωή, για να πετύχη και σ΄αυτόν τον κόσμο. Ο μαθητής για να πάρη καλό βαθμό πρέπει να τα πάη καλά και στην θεωρία και στην πράξι και ο καλός Χριστιανός ξέρει ότι πρέπει συνέχεια να μαθαίνει, να βελτιώνει τις γνώσεις του γύρω από το πώς βλέπει η Εκκλησία τα πράγματα και τις καταστάσεις και ανάλογα να πράττη, ώστε να προοδεύη. Δεν υπάρχει σημειωτόν στην πνευματική ζωή, ή θα ανεβαίνουμε ή θα κατεβαίνουμε και αυτό θα γίνεται μέχρι να αποχωρήσουμε από αυτόν τον μάταιο κόσμο, ο οποιος, όμως, δεν είναι τελείως μάταιος αφου μας οδηγει στην αιώνια ζωή, στην αιώνια ζωή μαζί με τον Χριστό. Λέμε σωστές λέξεις όταν προσευχόμαστε, όταν διαβάζουμε αληθινά επιστημονικά βιβλία, όταν θέτουμε φυλακή στο στόμα μας, όταν λακωνίζουμε, όταν ψάχνουμε επιχειρήματα εναντίον του υλισμου, του αθεϊσμου, του φροϋδισμου και όλων των αντιεκκλησιαστικων θέσεων που μας βομβαρδίζουν καθημερινά από παντου. Για κάθε λάθος θέσι υπάρχει και η σωστή, η αληθινή θέσι της Εκκλησίας μας. Πρέπει συνέχεια να ψάχνουμε, κανένας δεν τα ξέρει όλα. Και όταν οι πράξεις μας δεν είναι σύμφωνες με την θεωρία που μαθαίνουμε συνέχεια, δεν πρέπει να απελπιζόμαστε. Ο Θεός μέχρι να πεθάνουμε θα μας δίνη ευκαιρίες να ανοίξουν τα μάτια μας, να καταλάβουμε το λάθος μας, να μετανοήσουμε, να αλλάξουμε συμπεριφορά, να ανεβουμε έστω και λίγο τα σκαλοπάτια της πνευματικης ζωης. Ο Άγιος Κοσμας ο Αιτωλός λέει πως η Εκκλησία μας βοηθα και εδώ να περναμε καλά και να κληρονομουμε και την αιώνια ζωή. Υπάρχει κάτι ανώτερο σ΄αυτόν τον κόσμο από την Εκκλησία; Ας εκμεταλλευτουμε, λοιπόν, το ότι είμαστε μέλη της Μίας, Αγίας, Καθολικης και Αποστολικης Εκκλησίας ώστε τα χρόνια της ζωης μας να είναι γεμάτα, να είναι γεματα από την χάρι του Αγίου Πνεύματος, γεμάτα από την αληθινή χαρά που δίνει ο Χριστός σε όσους τον ακολουθουν.

Κυριακή 9 Αυγούστου 2015

+ΜΟΝΟ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΑΙΩΝΙΑ ΚΟΛΑΣΙ (κήρυγμα για πολλές Κυριακές και καθημερινές, όταν υπάρχει σχετική αναφορά στην Ευαγγελική περικοπή ή στον Απόστολο ή στην εορτή της ημέρας. π.χ.: ΙΔ΄Ματθαίου).
Είναι αξιοπαρατήρητο ότι μόνο ο Χριστός ομιλει για Κόλασι και μάλιστα αιώνιο.
Οι υλιστές πιστεύουν ότι υπάρχει μόνο η ύλη, επομένως μετά θάνατον ο άνθρωπος γίνεται άτομα, ηλεκτρόνια και πρωτόνια και ενώνεται με το υλικό Σύμπαν. Επομένως, αφου ο «Παράδεισός» τους είναι μόνο αυτός ο κόσμος, είναι ικανοποιημένοι που μετά θάνατον θα γίνουν ένα με τον υλικό κόσμο.
Οι ειδωλολάτρες όλων των εποχων είναι αισιόδοξοι: αφου η ψυχή είναι αθάνατη φύσει κι αφου υπάρχει η μετενσωμάτωσι, το πολύ πολύ να ταλαιπωρηθουν για λίγο ή για πολύ στον Άδη (ή όπως αλλιως το λένε στις διάφορες παραλλαγές) και μετά τους περιμένει η ένωσις με την απρόσωπη θεότητα (Μπράχμαν ή όπως αλλιως το αποκαλουν). Γι΄αυτό και ο Σωκράτης δεν φοβόταν τον θάνατο. Σου λέει: «θα πεθάνω, θα γίνη μετενσωμάτωσις (ή επειδή ειμαι φιλόσοφος μπορει και να την αποφύγω) και αργά ή γρήγορα θα απαλλαγω τελείως από το κακό σωμα και θα ενωθω με την ψυχή του Σύμπαντος, την απρόσωπη θεότητα. Άρα, για τους ειδωλολάτρες όλων των εποχων υπάρχει μόνο «Παράδεισος» με την έννοια της ενώσεως με την απρόσωπη δύναμι του Σύμπαντος.
Για τους Μουσουλμάνους και τους Εβραίους δεν υπάρχει περίπτωσι κάποιος δικός τους να βρεθη εκτός του Παραδείσου τους, όσο κακός και αν είναι. Κάτι θα κάνει ο καλός Θεός και θα τους βολέψη όλους τους δικούς τους.
Μείναμε εμεις οι Χριστιανοί. Οι Προτεστάντες λένε πως άπαξ και γνωρίσει κάποιος τον Χριστό και τον ομολογήσει, εξασφάλισε και μία θέσι στον Παράδεισο. Οι Παπικοί έχουν το Καθαρτήριο Πυρ με το οποιο ξεπλένονται όλες οι αμαρτίες, οπότε όλοι οι Παπικοί θα πανε στον Παράδεισο. Κάτι ανάλογο έχουν και όλοι οι υπόλοιποι αιρετικοί μέσα στον χωρο του Χριστιανισμου ή των παρυφων του π.χ. Μορμόνοι, Γιαχωβαδες, Αντβεντιστές κλπ.
Τι λέει, όμως, η Εκκλησία για την Κόλασι; Μας λέει πως όταν ο άνθρωπος πεθαίνει η ψυχή του μεταβαίνει στην μέση κατάστασι και περιμένει την Β΄Παρουσία του Κυρίου, οπότε και θα γίνη η τελική κατάταξι του καθενός, Παράδεισος ή Κόλασι. Με τα Μνημόσυνα, τις προσευχές και τις ελεημοσύνες που κάνουν οι ζωντες υπέρ των κεκοιμημένων μπορει ο Θεός κάποιον που προορίζεται για την Κόλασι, με βάσι τις πράξεις του όταν ηταν ζωντανός, να τον βάλη στη θέσι που πάει για τον Παράδεισο, αν βέβαια είναι σε οριακή κατάστασι, εάν το επιτρέπουν και οι πράξεις του. Μόνο ένα μικρό ποσοστό θα πάη στην αιώνια Κόλασι, όπως π.χ. ένας στους δώδεκα ηταν ο Ιούδας.
Ο Χριστός, λοιπόν, μας ομιλει για Κόλασι και πρέπει να πάρουμε την ζωή μας στα σοβαρά. Δεν πρέπει να παρασυρόμαστε από τον υλισμό, τον ινδουισμό και τις άλλες θρησκειες και να επαναπαυόμαστε. Ούτε από το γεγονός ότι μόνο ο Ιουδας πηγε στη Κόλασι από τους δώδεκα Μαθητές. Πρέπει να ζουμε έτσι ώστε να έχουμε πάντοτε μπροστά μας τον Χριστό ώστε να μην κάνουμε αμαρτίες (ή αν κάνουμε να μετανοουμε) και να σκεφτόμαστε ότι «αφου μια ζωή θα ζουμε συνέχεια με τον Χριστό, γιατί να μην χαιρόμαστε με την παρουσία Του;».
Ο Παράδεισος και η Κόλασι θα είναι μαζί. Η διαφορά θα είναι ότι άλλοι θα βλέπουν τον Χριστό και θα χαίρονται και άλλοι θα τον βλέπονται και θα καίγονται. Μήπως το ίδιο δεν συμβαίνει και τώρα; Άλλοι πηγαίνουν στην Εκκλησία και χαίρονται και άλλοι ζουν κτηνώδη βίο και όταν συναντήσουν δυσκολίες «δεν έχουν μουτρα» να πανε και να ζητήσουν συγγνώμη από τον Θεό και βοήθεια, με αποτέλεσμα να χειροτερεύη η κατάστασί τους. Μερικοί ψάχνουν βοήθεια στον Σατανα, στα Μέντιουμ, στις χαρτορίχτρες, στα μάγια, στα ωροσκόπια. Άλλοι το ρίχνουν στις ηδονές με αποτέλεσμα οι οδύνες να αυξάνονται και ο φαυλος κύκλος να μην έχει τελειωμό και ο θάνατος να φαίνεται ως η μόνη λυσι για το δραμα τους.
Αλλά εμεις είμαστε μέλη του Σώματος του Χριστου, της Εκκλησίας και η Εκκλησία μας βοηθα και εδώ να περναμε καλά και να κληρονομουμε και την αιώνιο ζωή, τον Παράδεισο, την ζωή μαζί με τον Χριστό. Ας μην αφήνουμε τον χρόνο να κυλα ανεκμετάλλευτος. Ας μπουμε στον δρόμο της αγιότητος ώστε να περάσουμε χωρίς εξετάσεις μετά θάνατον στον Παράδεισο, αφου η Εκκλησία είναι ο Παράδεισος επί της Γης.
Ο καλλίτερος τρόπος να αποφύγουμε την αιώνιο Κόλασι, για την οποια ομιλει ο Κύριος ημων Ιησους Χριστός, είναι να ζουμε από τώρα στον Παράδεισο και ο Παράδεισος είναι ο Χριστός, «ον παιδες ευλογειτε, ιερεις ανυμνειτε, λαός υπερυψουτε εις πάντας τους αιωνας».


+Κυριακή ΙΑ΄ Ματθαίου (ΤΟΥ ΑΣΠΛΑΓΧΝΟΥ ΔΟΥΛΟΥ) (Ματθ. 18,23-35) «τότε προσκαλεσάμενος ατν κύριος ατο λέγει ατ· δολε πονηρέ, πσαν τν φειλν κείνην φκά σοι, πε παρεκάλεσάς με·33. οκ δει κα σ λεσαι τν σύνδουλόν σου, ς κα γώ σε λέησα;».

       Στην σημερινή ευαγγελική περικοπή βλέπουμε τον Θεό να συγχωρη έναν αμαρτωλό αλλά να μην κάνει το ίδιο και ο αμαρτωλός προς έναν συνάνθρωπό του. Δεν συγχωρει τον πλησίον του με αποτέλεσμα και ο Θεός να τον τιμωρη γι΄αυτήν του την ασπλαγχνία.

       Στο «Πάτερ ημων» λέμε «Κα φες μν τ φειλήματα μν ς κα μες φίεμεν τος φειλέταις μν», συγχώρησέ μας, όπως και μεις συγχωρουμε αυτούς που μας χρωστανε, αυτούς που εν γνώσει ή εν αγνοία τους μας προξενουν κάποιο κακό.

Βλέπουμε πόση σημασία έχει η συγχωρητικότης στην πνευματική ζωή. Αν δεν συγχωρουμε τους άλλους, τότε και ο Θεός έχει εναντίον μας τα όσα λάθη και παραλείψεις και αμαρτίες έχουμε κάνει.

Στο «ιερατικό», στο βιβλίο των ιερέων, λέει πως ο Ιερέας οφείλει πριν ξεκινήση την Προσκομιδή, να είναι σε ειρήνη με όλους και να μην κρατα μέσα του τίποτα εναντίον κανενός. Στο Άγιον Όρος οι Μοναχοί πριν πανε για ύπνο εξομολογουνται τις αμαρτίες τους, και τις παραμικρές, στον Γέροντα ώστε να κοιμηθουν εν ειρήνη και αν έρθη ο θάνατος να τους βρη συμφιλιωμένους με όλους τους αδελφούς της Μονης.
Στην καθημερινή μας ζωή μερικές φορές νομίζουμε πως αν λάβουμε τα μέτρα μας εναντίον κάποιου που μας έθιξε τον εγωισμό, θα είμαστε εντάξει, θα ησυχάσουμε, θα ικανοποιηθουμε. Αυτό είναι λάθος. Ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης του άλλου που μας εχθρεύεται, δικαιολογημένα ή όχι, είναι να το αφήσουμε στον Θεό. Καθηκον μας είναι όχι να ακονίζουμε τα μαχαίρια μας εναντίον του πλησίον μας αλλά να κάνουμε αντεπίθεσι αγάπης. Όταν βάλουμε τον άλλο στην προσευχή μας, όταν δείχνουμε έμπρακτο ενδιαφέρον, όταν δεν ανταποδίδουμε το κακό με κακό αλλά με καλό, τότε βοηθαμε το καλό να επικρατήση, «βοηθαμε τον Θεό» να μας συγχωρήση, προστατεύουμε και τον εαυτό μας από τα βέλη του πονηρου. Διότι υπάρχει κίνδυνος να συμβη αυτό που λέει ο Απόστολος: «ε λλήλους δάκνετε, βλέπετε μή π' λλήλων ναλωθτε» (Γαλ. 5,15).
Είτε το θέλουμε είτε όχι είμαστε καταδικασμένοι να ζουμε παρέα με άλλους, και αυτοί οι διπλανοί είναι που μας βοηθουν να μπουμε στον Παράδεισο, με το καλό ή με το άγριο. Με το καλό όταν είναι πνευματικοί άνθρωποι, αφου προσεύχονται για μας και θέλουν το καλό μας, και με το άγριο όταν με το  κουτσομπολιό, την κατάκρισι, την κατά μέτωπον επίθεσι μας υπενθυμίζουν τα λάθη μας, οπότε πρέπει να μετανοουμε, για να γιατρευθουμε και όχι να πεισμώνουμε, διότι το «γινάτι βγάζει μάτι», όπως λέει και η παροιμία.
Οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι τέχνη τεχνων. Αξιολογούμαστε κάθε μέρα και ό,τι δίνουμε παίρνουμε. Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος λέει πως εάν ένα άλογο τρέχει μόνο του και δεν κάνει σύγκρισι τον εαυτό του με άλλα άλογα, μπορει να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Αν όμως τρέξη παρέα με άλλα άλογα, θα δη πως υπάρχουν και άλλα ανώτερα από αυτό.
Στην πνευματική ζωή ανώτερος είναι εκεινος που προσεύχεται για όλους, που μπορει να βοηθήση πολλούς με την προσευχή του, που μεταδίδει ειρήνη στο περιβάλλον του, που με ταπείνωσι και αγάπη διορθώνει τους άλλους και μόνο με την παρουσία του, που γίνεται χαλί και τον πατανε οι άλλοι και αυτός τους κρατα, τους βοηθα, τους συμπαραστέκεται, τους οδηγει, όπως ο Μωυσης από την δουλεία των παθων στην ελευθερία των τέκνων του Θεου.

Αφου όλοι μας υστερουμε στις αρετές και έχουμε και πάθη, μας συμφέρει να είμαστε ταπεινοί, να μην σηκώνουμε ψηλά το κεφάλι, διότι στον πόλεμο όποιος δεν φυλάγεται εύκολα τον βρίσκει η σφαίρα. Βοηθωντας τους άλλους βοηθαμε τον εαυτό μας, συγχωρώντας τους άλλους κάνουμε πιο εύκολη την ζωή και των άλλων και του ίδιου μας του εαυτου. Στον πόλεμο καλύπτει ο ένας τον άλλο, δεν τον αφήνει χωρίς κάλυψι, για να μην τον πάρουν τα βόλια του εχθρου. Έτσι και στα πνευματικά, ας μην πολεμουμε τους συμπολεμιστές μας, διότι η μάχη που δίνουμε δεν είναι για σάρκα και αιμα, «οκ στιν μν πάλη πρς αμα κα σάρκα, λλ πρς τς ρχάς, πρς τς ξουσίας, πρς τος κοσμοκράτορας το σκότους το αἰῶνος τούτου» και για να νικήσουμε πρέπει να τα πηγαίνουμε καλά και με τον Θεό αλλά και με τους συνανθρώπους μας. Αμήν.